วันเทโวโรหณะ วันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 หลังวันออกพรรษา 1 วัน มีพิธี "ตักบาตรเทโวโรหณะ" หรือเรียกสั้น ๆ ว่า "ตักบาตรเทโว" เป็นกิจกรรมสำคัญที่พุทธบริษัทยึดถือปฏิบัติสืบต่อกันมานับแต่อดีต...อย่างไรก็ตาม วันเทโวโรหณะไม่ใช่วันหยุดประจำปี และปีนี้ก็ตรงกับวันจันทร์ (วันที่ 30 ตุลาคม 2566) ไม่ใช่วันเสาร์ - อาทิตย์ ทำให้สายบุญหลายคนอาจต้องชั่งน้ำหนักระหว่าง ไปทำบุญ กับ ไปทำงาน และถ้าเลือกที่จะไปทำบุญ ก็ต้องวางแผนจัดสรรเวลาเป็นอย่างดี...แต่ที่วัดป่าโนนนิเวศน์ อำเภอเมืองอุดรธานี เหมือนกับพระท่านเข้าใจความรู้สึกของคนที่ต้องไปทำงานหรือมีกิจธุระตั้งแต่เช้าวันทำงานวันแรกของสัปดาห์ ท่านจึงเมตตาจัดพิธีตักบาตรเทโวให้เข้ากันกับวิถีชีวิตของคนในยุคปัจจุบัน ทั้งยังคงรักษาและสืบสานประเพณีอันดีงามไม่ให้ตกหล่น...ท่านทำอย่างไรให้ทั้งสองสิ่งนี้มาอยู่ร่วมกันได้อย่างเหมาะสมและลงตัว มาดูกันเลยค่ะพิธีตักบาตรเทโว จัดรอบศาลาการเปรียญที่คณะสงฆ์ร่วมฉันภัตตาหารเช้าเป็นประจำทุกวัน...สาธุชน บ้างก็นำทั้งข้าวต้มมัด (แทนข้าวต้มลูกโยน) และภัตตาหารอื่น ๆ ไปตั้งแถวรอถวายลงในบาตรพระ บ้างก็จัดภัตตาหารแบบข้าวหม้อ - แกงหม้อ ไปรอถวายให้พระท่านพิจารณารับเหมือนทุก ๆ เช้า แล้วก็มีบางคนที่ทั้งจัดข้าวหม้อแกงหม้อด้วย พร้อมกับตักบาตรเทโวด้วยค่ะ...ในวันเทโวโรหณะนี้ หลังกิจบิณฑบาตนอกวัด คณะสงฆ์ก็พร้อมกันที่ศาลาการเปรียญ เพื่อลงรับบาตรในพิธีตักบาตรเทโวรอบศาลาการเปรียญ จากนั้นจึงกลับขึ้นศาลาการเปรียญเพื่อพิจารณารับอาหารค่ะ...พิธีเริ่มตั้งแต่เวลา 7:15 น. ค่ะ 1. เมื่อโยมอยู่ในสถานะ "บุญก็อยากได้ งานก็ต้องไปทำ" พระท่านช่วยอย่างไร?ก่อนลงจากศาลาการเปรียญเพื่อรับบาตร คณะสงฆ์สวดบท "ยถา - สัพพี" ให้โยมได้กรวดน้ำอุทิศบุญกุศลและรับพรเป็นอันดับแรกเลยค่ะ...ท่านบอกว่า สำหรับโยมที่จะต้องไปทำกิจการงานต่าง ๆ ให้ทัน 8:00 - 8:30 น. ตักบาตรแล้วจะได้ไปเลย ไม่ต้องห่วงกังวลว่าทำอะไรไม่ครบถ้วนสมบูรณ์...ผู้เขียนเห็นว่าเป็นวิธีที่ดีต่อใจมาก ๆ ค่ะ ทำให้คนที่มีเวลาจำกัด ไปตักบาตรเทโวแบบแว๊บ ๆ ได้รับความอิ่มอกอิ่มใจได้เหมือนกัน เพราะมั่นใจว่าบุญกุศลทุกอย่างสำเร็จเสร็จสมบูรณ์แล้ว บุญก็ได้ทำ ผลบุญก็ได้อุทิศ พรก็ได้รับเรียบร้อย (ในตอนท้าย หลังจากพิจารณารับอาหารและจบพิธีกรรมบนศาลาการเปรียญแล้ว คณะสงฆ์ก็กล่าวบทอุทิศบุญกุศล - ให้พร อีกรอบค่ะ)2. พาโยม "เริ่มทำบุญกุศล ด้วยสิริมงคลสูงสุด " พระท่านจัดให้อย่างไร?สิ่งที่ผู้เขียนชอบมาก ๆ คือ พระท่านอัญเชิญพระพุทธรูปปางอุ้มบาตรนำหน้าขบวนพระรับบิณฑบาต พร้อมกับตีฆ้องนำขบวน...สะท้อนให้เห็นภาพการเสด็จลงจากสวรค์ชั้นดาวดึงส์ ตามความหมายของ "เทโวโรหณะ" หลังจากการโปรดพระมารดาตลอดพรรษา 3 เดือน ของพระพุทธองค์ในครั้งพุทธกาล ...ผู้เขียนเห็นว่า เป็นการสร้างพุทธานุสสติ ทำให้เกิดความปลาบปลื้มในพุทธานุภาพ ซึ่งนับเป็นการสร้างบุญกุศลอันสูงและมีกำลังให้แก่ศรัทธาสาธุชน และยังเป็นการสมควรที่คณะสงฆ์แสดงความเคารพนอบน้อม - กตัญญูกตเวที ต่อพระพุทธเจ้าผู้ทรงเป็นพระบรมครูค่ะ 3. ให้โยม "ได้ความรู้แบบเพลิน ๆ ไม่เยิ่นเย้อ" พระท่านทำอย่างไร?ตั้งแต่ที่คณะสงฆ์ลงจากศาลาการเปรียญเพื่อรับบาตร จนกระทั่งกลับขึ้นศาลาการเปรียญอีกครั้ง ก็มีเสียงของกลุ่มอุบาสิกาผู้นำญาติโยมประกอบพิธี ขับร้องกลอนทำนองสรภัญญะ บรรยายถึงประวัติและเหตุการณ์สำคัญของวันเทโวโรหณะอันเป็นที่มาของประเพณีตักบาตรเทโว และพรรณาถึงพระพุทธคุณ พระธรรมคุณ และพระสังฆคุณ...เนื้อเพลงเป็นถ้อยคำง่าย ๆ การสื่อความหมายไม่ซับซ้อนยุ่งยาก เนื้อหากระชับ ประกอบกับใช้ทำนองแบบกลอนชาวบ้าน แบบไม่ต้องปรุงแต่งอะไรมาก...ฟังเสียงกลอนพร้อม ๆ กับเสียงฆ้องบอกบุญ เหมือนเป็นการฟังธรรมเพลิน ๆ ช่วยให้ใจมีศรัทธาและฉันทะ แช่มชื่นเบิกบานอยู่กับบุญกุศลค่ะ...ที่สำคัญคือ สำหรับคนที่ตักบาตรแล้วต้องไปทำการทำงานต่อเลย ไม่กลับขึ้นไปร่วมพิธีบนศาลาการเปรียญอีก ก็ถือว่าได้ความรู้และได้ฟังธรรม ซึ่งก็นับเป็นอีกบุญที่มีให้เก็บเกี่ยวได้ในเวลาอันจำกัดนั้นค่ะในปีนี้ ส่งท้ายและต้อนรับเทศกาลออกพรรษา ด้วยฝนที่ยังคงกระหน่ำในหลายพื้นที่ของประเทศไทย อุดรธานีก็เช่นกัน ทำให้ช่วง 3 วันจนถึงวันออกพรรษา ท้องฟ้ามืดครึ้มตลอดเวลา พร้อมทั้งมีฝนฟ้าคะนองเป็นระยะ ๆ ติดต่อกันทุกวัน...แต่ก็ยังเป็นเรื่องน่ายินดีมาก ๆ ค่ะ ที่พอถึงวันเทโวโรหณะ หลาย ๆ พื้นที่ รวมทั้งอุดรธานีด้วย ท้องฟ้าแจ่มใส พร้อมแสงอาทิตย์ที่จัดจ้าตั้งแต่เช้าตรู่ (แต่พอพ้นตอนเที่ยงไป ก็มีฝนตกลงมาอีก)...และสำหรับผู้เขียน พิธีตักบาตรเทโว ที่จัดแบบเรียบง่าย แต่ใส่ใจทั้งวิถีชีวิตคนยุคใหม่ และประเพณีอันดีงาม ที่แม้ได้เข้าร่วมในเวลาอันจำกัด ก็เป็นอีกหนึ่งภาพจำในบุญกุศลและเรื่องราวอันงดงาม ที่นึกถึงทีไรก็ชื่นใจอิ่มเอมใจได้มากมายค่ะ.มรรษยวรินทร์พิกัด วัดป่าโนนนิเวศน์ อุดรธานีภาพประกอบทุกภาพ โดย มรรษยวรินทร์เปิดประสบการณ์ความบันเทิงที่หลากหลายสุดปัง บน App TrueID โหลดเลย ฟรี !