ท้าวเวสสุวรรณ, ท้าววิรุฬหก, ท้าววิรูปักษ์ และ ท้าวธตรฐ ทั้ง 4 ล้วนอยู่ในสวรรค์ชั้น จาตุมหาราชิกา ซึ่งอยู่เหนือภูมิมนุษย์ของเราขึ้นไป 1 ภูมิ และถือว่าเป็นภูมิแรกของเทวดา (เทวภูมิ 6) ตามความเชื่อวัฎสงสาร 31 ภูมิของชาวพุทธ ซึ่งมีทั้งในฝ่ายเถรวาท และมหายาน โดยมีอานุภาพและที่มาที่ไปดังนี้ท้าวเวสสุวรรณ, ท้าวเวสวัณ หรือ ท้าวกุเวร ปกครองทิศเหนือ และเป็นเทพแห่งยักษ์ โดยหากเป็นของ จีน หรือ ญี่ปุ่น จะมีจุดสังเกตคือ มือข้างหนึ่งจะถือหอก และอีกข้างถือเจดีย์ และมักมีความเข้าใจผิดว่าคือองค์เดียวกับ ไฉ่สิ่งเอี้ย ซึ่ง ไฉ่สิ่งเอี้ย นั้นมาจากความเชื่อทางเต๋า ในตำนานห้องสิน มิได้มีความเกี่ยวข้องกับทางพุทธแต่ประการใดโดยท้าวเวสสุวรรณนั้นมีความเชื่อว่า ท่านคือผู้ดูแลขุมทรัพย์ และสามารถขับไล่ผีปิศาจได้ จึงนิยมบูชาท่านเพื่อขอทรัพย์สินเงินทอง บ้างก็ใช้ผ้ายันต์ท้าวเวสสุวรรณในการปิดบริเวณหน้าบ้าน หรือในพื้นที่ที่ต้องการขับไล่ภูตผี, สิ่งชั่วร้าย โดยในการบูชาท้าวเวสสุวรรณนิยมใช้ธูป 9 ดอก และมีคาถาดังนี้อิติปิ โส ภะคะวา ยมมะราชาโน ท้าวเวสสุวรรณโณมะระณัง สุขัง อะหัง สุคะโต นะโม พุทธายะท้าวเวสสุวรรณโณ จาตุมะหาราชิกา ยักขะพันตาภัทภูริโตเวสสะ พุสะ พุทธัง อะระหัง พุทโธ ท้าวเวสสุวรรณโณ นะโม พุทธายะท้าววิรุฬหก ปกครองทิศใต้ เป็นเทพแห่งกุมภัณฑ์ ซึ่งอาศัยอยู่ในยมโลก และบ้างก็ว่าเป็นเทพแห่งครุฑด้วย ซึ่งหากเป็นคติของจีน หรือญี่ปุ่น จุดสังเกตคือ องค์ท่านจะถือดาบ ซึ่งท้าววิรุฬหก ถือว่าเป็นผู้มีฤทธิ์มาก มีเกียรติ บารมี และเป็นจอมเทพ แม้กระทั่งกุมภัณฑ์หรือพระยมในยมโลกยังต้องยอมสยบเนื่องจากท้าววิรุฬหกนั้นดูแล กุมภัณฑ์ในยมโลก และ ครุฑ การบูชาท่านจึงมุ่งไปในเรื่องของอำนาจ, เกียรติยศ และบริวาร จึงบูชาเพื่อให้ก้าวหน้าในหน้าที่การงาน ขอให้บริวารเชื่อฟัง มีบารมี คิดจะทำสิ่งใดก็มีชัยเหนือคู่แข่ง หรือบ้างก็ขอให้มีสุขภาพที่แข็งแรงจากอาการป่วย และรวมถึงการแคล้วคลาดจากอันตราย โดยนิยมบูชาใช้ธูป 5, 7 หรือ 9 ดอก และมีคาถาดังนี้โอม ศรีวิรุฬหก มหาราชะท้าววิรูปักษ์ ปกครองทิศตะวันตก เป็นเทพแห่งนาค โดยในคติจีน จุดสังเกตคือองค์ท่านจะถืองู หรือแส้ แต่หากเป็นญี่ปุ่นจะถือแปรงคู่กับคัมภีร์ โดยท้าววิรูปักษ์มีหน้าที่ดูแลพญานาค ซึ่งวิรูปักษ์เป็นตระกูลนาคที่ใหญ่ที่สุด (พญานาคตระกูลสีทอง) ซึ่งตามความเชื่อคนไทยนั้นถือว่าพญานาคเป็นผู้บันดาลโชคลาภและทรัพย์สินท้าววิรูปักษ์ จึงมีอานุภาพในด้านโชคลาภเป็นอย่างมาก จึงเหมาะแก่การบูชาเพื่อขอโชคขอลาภ เช่นเดียวกับการบูชาพญานาค คือขอให้ค้าขายร่ำรวย ได้โชคได้ลาภ โดยใช้ธูป 5, 7 หรือ 9 ดอก และมีคาถาดังนี้ปัจฉิมัสมิง ทิวาภาเค สันตินาคา มหิทธิกา เตปิตุมเห อานุรักขันตุ อาโรคเยนะ สุเขนะจะสำหรับ ท้าววิรูปักษ์ นี้ในส่วนของคาถา บ้างก็ใช้คาถาบูชานาคโดยตรงก็ได้เช่นกันท้าวธตรฐ ปกครองทิศตะวันออก เป็นเทพแห่ง คนธรรพ์ หรือก็คือ เทวดาชั้นล่าง คนธรรพ์ชั้นล่างคือ นางไม้ หรือ แม่ย่านาง เป็นต้น ชั้นกลาง เกิดอยู่ในป่าหิมพานต์ และชั้นสูงอยู่บนสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกา บ้างก็ว่า คนธรรพ์ นั้นมีความสามารถในด้านการดนตรี ในคติจีน จะมีจุดสังเกตคือถือ ผีผา (เป็นเครื่องดนตรีจีนลักษณะคล้ายกีตาร์) ส่วนญี่ปุ่นนั้น จะถือดาบ หรือ สามง่ามดังนั้นแล้ว ท้าวธตรฐ จึงมีอานุภาพบันดาลความสุข ความสมหวัง ให้แก่ผู้บูชา โดยนิยมบูชาด้วยธูป 5, 7 หรือ 9 ดอก และมีคาถาดังนี้โอม ศรีธตรฐะ มหาราชะและทั้งหมดนี้คืออานุภาพของ ท้าวจตุโลกบาล โดยส่วนใหญ่แล้ว ท้าวเวสสุวรรณจะได้รับความนิยมสูงสุดในการบูชาเพราะเรื่องของทรัพย์สิน แต่หากดูถึงอานุภาพของทุกองค์ย่อมไม่มีองค์หนึ่งองค์ใดที่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน หากท่านใดจะหามาบูชาทั้ง 4 องค์ย่อมครบด้วยอานุภาพ มั่ง มี ศรี สุข อย่างแน่นอนทั้งนี้สำหรับผู้ที่เช่ามาบูชาที่บ้าน ทั้งในแบบไทยหรือจีน สามารถวางเป็นหมู่เรียงหน้ากระดานได้ โดยไม่จำเป็นต้องวางตามทิศ และหากวางบนโต๊ะหมู่บูชาให้วางในระดับต่ำกว่าพุทธเจ้า แต่สูงกว่าเครื่องรางของขลังขอบคุณภาพปกและภาพประกอบบทความ - เอกสารประชาสัมพันธ์การจัดสร้างประติมากรรม ท้าวจตุโลกบาล โดยสำนักช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร เนื่องในวันพ่อแห่งชาติ ณ ท้องสนามหลวง พ.ศ. ๒๕๖๒อัปเดตความรู้ใหม่ ๆ อีกมากมาย โหลดเลยที่ App TrueID ฟรี !