แคปชั่นภาษาบาลี พุทธศาสนสุภาษิต ธรรมะสอนใจให้ข้อคิด เสริม...

มาเตือนสติ สอนใจด้วยแคปชั่นภาษาบาลี พุทธศาสนสุภาษิตที่สามารถนำมาส่งต่อความปรารถนาดี ให้ธรรมมะนำทาง หรือใช้ในการปฎิบัติตนได้ค่ะ โดยพุทธศาสนสุภาษิตนี้หากนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์นับเป็นความมงคลแก่ชีวิตทุกท่านค่ะ

แคปชั่นภาษาบาลี พุทธศาสนสุภาษิต
ธรรมะสอนใจให้ข้อคิด เสริมมงคลชีวิต

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดกรรม
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
ปจฺฉา ตปฺปติ ทุกฺกฏํ	ปัดฉา ตับปะติ ทุกกะตัง	กรรมไม่ดี ย่อมเผาผลาญในภายหลัง
ยานิ กโรติ ปุริโส ตานิ ปสฺสติ	ยานิ กะโรติ ปุริโส ตานิ ปัดสะติ	คนทำกรรมใดไว้ ย่อมเห็นกรรมนั้นในตนเอง
ปาปานิ ปริวชฺชเย	ปาปานิ ปะริวัดชะเย	พึงละเว้นบาปกรรมทั้งหลายเสีย
นตฺถิ กมฺมสมํ พลํ	นัดถิ กัมมะสะมัง พะลัง	ไม่มีแรงใด เสมอด้วยแรงกรรม

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดกิเลส
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
อิจฺฉา โลกสฺมิ ทุชฺชหา	อิดฉา โลกัดสะมิ ทุดชะหา	ความอยาก ละได้ยากในโลก
อิจฺฉา หิ อนนฺตโคจรา	อิดฉา หิ อะนันตะโคจะรา	ความอยาก หาที่สุดไม่ได้เลย
น เว อนตฺถกุสเลน อตฺถจริยา	นะ เว อะนัดถะกุสะเลนะ อัดถะจะริยา	คนฉลาดไม่ถูกเรื่อง แม้พยายามทำประโยชน์ ก็ไม่สัมฤทธิ์ผลให้เกิดสุข
ทุกฺโข ปาปสฺส อุจฺจโย	ทุกโข ปาปัดสะ อุดจะโย	ผู้สั่งสมบาป ย่อมเป็นทุกข์

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดโกรธ
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
โกธํ ฆตฺวา สุขํ เสติ	โกทัง คัดตะวา สุขัง เสติ	ขจัดความโกรธได้ ย่อมอยู่เป็นสุข
โกธํ ฆตฺวา น โสจติ	โกธัง คัดตะวา นะ โสจะติ	ข่มความโกรธได้ ย่อมไม่เศร้าโศก
ทุฏฺฐสฺส ผรุสา วาจา	ทุดถัดสะ ผะรุสา วาจา	คนโกรธ มักมีวาจาหยาบ
สมฺมา วุตฺโต ปกุปฺปติ	สัมมา วุดโต ปะกุปปะติ	คนพาลแม้พูดดีๆ ก็โกรธ
วฑฺฒเต โส อกฺขนฺติโก	วัดทะเต โส อักขันติโก	ความโกรธเกิดจากความไม่อดทน
น หิ สาธุ โกโธ	นะ หิ สาธุ โกโท	ความโกรธ ไม่ดีเลย
อนตฺถชนโน โกโธ	อะนัดถะชะนะโน โกโท	ความโกรธ ย่อมก่อความพินาศ
อกฺโกเธน ชิเน โกธํ	อักโกเธนะ ชิเน โกธัง	จงชนะความโกรธด้วยการไม่โกรธตอบ
โกธาภิภูโต กุสลํ ชหาติ	โกทาภิภูโต กุสะลัง ชะหาติ	ผู้ถูกความโกรธครอบงำแล้ว ย่อมละเลยความดี
กุทฺโธ ธมฺมํ น ปสฺสติ	กุดโท ธัมมัง นะ ปัดสะติ	ผู้ที่โกรธ มักมองไม่เห็นธรรม
ทนฺตา โกธํ ปหตฺวาน	ทันตา โกธัง ปะหัดตะวานะ	ผู้ฝึกตนแล้ว ย่อมละความโกรธได้
นตฺถิ โทสสโม คโห	นัดถิ โทสะสะโม คะโห	ไม่มีเคราะห์ร้ายใดเสมอด้วยความโกรธ
มา โกธสฺส วสํ คมิ	มา โกทัดสะ วะสัง คะมิ	อย่าลุอำนาจความโกรธ

พุทธศาสนสุภาษิตหมวดคบหา
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
น สงฺคโม ปาปชเนน เสยฺโย	นะ สังคะโม ปาปะชะเนนะ เสยโย	การคบหากับคนพาล ไม่ดีเลย
สาธุ ตสฺส อทสฺสนํ	สาธุ ตัดสะ อะทัดสะนัง	การไม่พบเห็นคนพาล เป็นความดี
อนยํ นยติ ทุมฺเมโธ	อะนะยัง นะยะติ ทุมเมโธ	คนพาลชอบชักนำในทางที่ผิด
อธุรายํ นิยุญฺชติ	อะธุรายัง นิยุนชะติ	คนพาลมักทำในสิ่งที่ไม่ใช่ธุระ
ทุนฺนโย เสยฺยโส โหติ	ทุนนะโย เสยยะโส โหติ	คนพาลมักเห็นผิดเป็นชอบ
ทุพฺภึ กโรติ ทุมฺเมโธ	ทุบพิง กะโรติ ทุมเมโท	คนมีปัญญาทราม ย่อมทำความประทุษร้าย
ทุกฺโข พาเลหิ สงฺคโม	ทุกโข พาเลหิ สังคะโม	คบกับคนพาล ย่อมนำทุกข์มาให้
ทุกฺโขปิ ปณฺฑิโต น ชหาติ	ทุกโขปิ ปันดิโต นะ ชะหาติ	บัณฑิต แม้ประสบทุกข์ ก็ไม่ทิ้งธรรม
ททํ มิตฺตานิ คนฺถติ	ทะทัง มิดตานิ คันถะติ	ผู้ให้ย่อมผูกไมตรีไว้ได้
นาสมฺเส กตปาปมฺหิ	นาสัมเส กะตะปาปัมหิ	ไม่ควรไว้ใจคนที่ทำบาป

พุทธศาสนสุภาษิตหมวดความสัตย์
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
สจฺเจน กิตฺตึ ปปฺโปติ	สัดเจนะ กิตติง ปัปโปติ	คนได้รับเกียรติ เพราะความซื่อสัตย์
สจฺจาธิฏฺฐาโน	สัดจาทิดถาโน	ควรมีสัจจะเป็นหลักมั่นอยู่ในใจ
สจฺจมนุรกฺเขยฺย	สัดจะมะนุรักเขยยะ	ควรรักษาสัจจะ
เอกํ หิ สจฺจํ น ทุติยมตฺถิ	เอกัง หิ สัดจัง นะ ทุติยะมัดถิ	สัจจะมีเพียงหนึ่งเดียว ไม่มีสอง

พุทธศาสนสุภาษิตหมวดจิต
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
มนสา สํวโร สาธุ	มะนะสา สังวะโร สาธุ	การสำรวมทางใจเป็นการดี
ทุกเข สุขานิ วินฺทติ	ทุกเข สุขานิ วินทะติ	คนมีปัญญา ถึงคราวทุกข์ ก็ยังหาสุขได้
ปาปา จิตฺตํ นิวารเย	ปาปา จิตตัง นิวาระเย	ควรยับยั้งใจไม่ให้ยินดีในความชั่ว
สจิตฺตมนุรกฺขถ	สะจิดตะมะนุรักขะถะ	จงตามรักษาจิตของตน
ทุกฺขิโน จิตฺตํ น สมาธิยติ	ทุกขิโน จิดตัง นะ สะมาธิยะติ	จิตของผู้ที่มีความทุกข์ ย่อมไม่เป็นสมาธิ
อนุฏฺฐานมลา ฆรา	อะนุดถานะมะลา ฆะรา	บ้านเรือนที่ไม่หมั่นดูแลรักษา ย่อมเกิดมลทิน
อตฺตานํ อุปมํ กเร	อัดตานัง อุปะมัง กะเร	พึงเอาใจเขา มาใส่ใจเรา

พุทธศาสนสุภาษิตหมวดตน
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
กาเยน สํวโร สาธุ	กาเยนะ สังวะโร สาธุ	การสำรวมทางกาย เป็นการดี
สาธุ สพฺพตฺถ สํวโร	สาธุ สับพัดถะ สังวะโร	การสำรวมในที่ทั้งปวงเป็นการดี
นาลโส วินฺทเต สุขํ	นาละโส วินทะเต สุขัง	คนเกียจคร้าน ย่อมไม่ประสบความสุข
นาญฺโญ อญฺญํ วิโสธเย	นานโย อันยัง วิโสทะเย	คนอื่นจะทำให้คนอื่นบริสุทธิ์ไม่ได้
อตฺตโน ว อเวกฺเขยฺย	อัดตะโน วะ อะเวกเขยยะ	ควรตั้งใจทำธุระของตน
ผาตึ กยิรา อวิเหฐยํ ปรํ	ผาติง กะยิรา อะวิเหถะยังปะรัง	ควรทำแต่ความเจริญ ไม่ควรเบียดเบียนกัน
จาคาธิฏฺฐาโน	จาคาทิดถาโน	ควรมีความเสียสละ เป็นหลักมั่นอยู่ในใจ
สุทฺธิ อสุทฺธิ ปจฺจตฺตํ	สุดทิ อะสุดทิ ปัดจัดตัง	ความบริสุทธิ์และไม่บริสุทธิ์เป็นของเฉพาะตน
อตฺตานุรกฺขี ภว มา อฑยฺหิ	อัดตานุรักขี ภะวะ มา อะทัยหิ	จงเป็นผู้ตามรักษาตน อย่าได้เดือดร้อน
อตฺตา หเว ชิตํ เสยฺโย	อัดตา หะเว ชิตัง เสยโย	ชนะตนนั่นแหละดีกว่า
ปริภูโต มุทุ โหติ	ปะริพูโต มุทุ โหติ	เป็นคนอ่อนแอเกินไป มักถูกดูหมิ่น
อสาธุ สาธุนา ชิเน	อะสาทุง สาทุนา ชิเน	พึงชนะคนไม่ดี ด้วยความดี
อนุมชฺฌํ สมาจเร	อะนุมัดชัง สะมาจะเร	พึงประพฤติให้พอเหมาะพอดี
น ปรํ นาปิ อตฺตานํ วิหึสติ	นะ ปะรัง นาปิ อัดตานัง วิหิงสะติ	ไม่ควรเบียดเบียนคนอื่น และแม้แต่ตนเอง
ขลิตญฺจ จ คาหเย	ขะลิตันจะ จะ คาหะเย	ไม่ควรยึดถือในความผิดพลาด
นาญฺญํ นิสฺสาย ชีเวยฺย	นานยัง นิดสายะ ชีเวยยะ	ไม่ควรอาศัยผู้อื่นเลี้ยงชีวิต
นตฺถิ อตฺตมํ เปมํ	นัดถิ อัตตะสะมัง เปมัง	ไม่มีความรักใด เสมอด้วยความรักตน
ปฏิกจฺเจว กยิรา หิตมตฺตโน	ปะติกัดเจวะ กะยิรา หิตะมัดตะโน	รู้ว่าอะไรเป็นประโยชน์แก่ตน ควรรีบทำ
กึ กริสฺสนฺติ ตารกา	กิง กะริดสันติ ตาระกา	อิทธิพลดวงดาว ช่วยอะไรใครไม่ได้
ครุ โหติ สคารโว	คะรุ โหติ สะคาระโว	ผู้เคารพ ย่อมได้รับการเคารพตอบ

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดทาน
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
ทุกฺขิตสฺส สกฺกจฺจ กโรติ	ทุกขิตัดสะ สักกัดจะ กะโรติ	ช่วยเหลือคนตกทุกข์ยาก ด้วยความตั้งใจ
จเช มตฺตาสุขํ ธีโร	จะเช มัดตาสุขัง ทีโร	ผู้กล้าสละสุขส่วนตน เพื่อสุขของส่วนรวม
ยาจกํ อททนปฺปิโย	ยาจะกัง อะทะทะนับปิโย	ผู้ถูกขอ เมื่อไม่ให้ ก็ไม่เป็นที่รักของผู้ขอ
ปิยทายิโน เทว ปิยํ ลภนฺติ	ปิยะทายิโน เทวะ ปิยัง ละพันติ	ผู้ให้สิ่งอันเป็นที่รัก ย่อมได้สิ่งอันเป็นที่รัก
ทีปโท โหติ จกฺขุโท	ทีปะโท โหติ จักขุโท	ผู้ให้แสงสว่าง ได้ชื่อว่าให้ดวงตา
ชิเน กทริยํ ทาเนน	ชิเน กะทะริยัง ทาเนนะ	พึงชนะความตระหนี่ ด้วยการให้
ทินฺนํ โหติ สุนิพฺภตํ	ทินนัง โหติ สุนิบพะตัง	สิ่งของที่ให้ ชื่อว่าเป็นการนำออกไปอย่างดีแล้ว
อปฺปํ วา ยทิวา พหุ	อับปัง วา ยะทิวา พะหุ	เป็นคนควรแบ่งปัน แม้จะมากหรือน้อย

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดทุกข์
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
อกิญฺจนํ นานุปตนฺติ ทุกฺขา	อะกิญจะนัง นานุปะตันติ ทุกขา	ความทุกข์ ไม่เกิดแก่ผู้ไม่กังวล
น ตํ กมฺมํ กตํ สาธุ	นะ ตัง กัมมัง กะตัง สาธุ	สิ่งที่ทำแล้วเดือดร้อนในภายหลัง สิ่งนั้นไม่ดี

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดบาป
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
วินยํ โส น ชานาติ	วินะยัง โส นะ ชานาติ	คนพาลไม่ยอมรับรู้ระเบียบวินัย
อกตํ ทุกกฏํ เสยฺโย	อะกะตัง ทุกกะตัง เสยโย	ความชั่ว ไม่ทำเสียเลยดีกว่า
อรติ โลกนาสิกา	อะระติ โลกะนาสิกา	ความริษยา ทำให้โลกพินาศ
อติโลโภ หิ ปาปโก	อะติโลโภ หิ ปาปะโก	ความละโมบโลภมาก เป็นบาป
โลโภ ธมฺมานํ ปริปนฺโถ	โลโภ ธัมมานัง ปะริปันโถ	ความโลภ เป็นอันตรายต่อทุกสิ่ง
อนุปาเยน อตฺถํ อิจฺฉติ โส วิหญฺญติ	อะนุปาเยนะ อัดถัง อิดฉะติ โส วิหันยะติ	ผู้ปรารถนาผลด้วยวิธีที่ผิด ย่อมเดือดร้อน

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดบุคคล
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
อติติกฺโข จ เวรวา	อะติติกโข จะ เวระวา	เป็นคนแข็งกระด้าง ก็มักจะมีเวร
ยาจโก อปฺปิโย โหติ	ยาจะโก อับปิโย โหติ	ผู้ขอ ย่อมไม่เป็นที่รักของผู้ถูกขอ

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดบุญ
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
ธมฺเม ฐิตํ น วิชหาติ กิตฺติ	ธัมเม ฐิตัง นะ วิชะหาติ กิตติ	เกียรติ ย่อมไม่ทิ้งผู้ตั้งอยู่ในธรรม
ปุญฺญานิ กยิราถ สุขาวหานิ	ปุนยานิ กะยิราถะ สุขาวะหานิ	ควรทำบุญอันนำมาซึ่งความสุข
ททโต ปุญฺญํ ปวฑฺฒติ	ทะทะโต ปุนยัง ปะวัดทะติ	เมื่อให้ บุญก็เพิ่มขึ้น

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดประมาท
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
ปมาทา ชายเต ขโย	ปะมาทา ชายะเต ขะโย	จากความประมาท ย่อมเกิดความเสื่อม
มทา ปมาโท ชาเยถ	มะทา ปะมาโท ชาเยถะ	จากความมัวเมา ย่อมเกิดความประมาท
มา มโท ภรตูสภ	มา มะโท ภะระตูสะภะ	ผู้ที่ปกครอง จงอย่าได้ประมาทเลย

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดปัญญา
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
สุตํ ปญฺญาย วฑฺฒนํ	สุตัง ปัญญายะ วัดทะนัง	การฟังเป็นเหตุให้ปัญญาเพิ่มพูน
หาเปติ อตฺถํ ทุมฺเมโธ	หาเปติ อัตถัง ทุมเมโท	คนมีปัญญาทราม ย่อมทำลายซึ่งประโยชน์
อินฺทริยานิ รกฺขนฺติ ปณฺฑิตา	อินทะริยานิ รักขันติ ปันดิตา	คนมีปัญญาย่อมควบคุมการแสดงออก
นตฺถิ ปญฺญา อฌายิโน	นัดถิ ปันยา อะชายิโน	คนไม่พินิจ เพราะไม่มีปัญญา
ปญฺญาย ปริสุชฺฌติ	ปันยายะ ปะริสุดชะติ	คนย่อมบริสุทธิ์ได้ด้วยปัญญา
นตฺถิ ฌานํ อปญฺญสฺส	นัดถิ ชานัง อะปันยัดสะ	คนไร้ปัญญา ย่อมไม่มีความพินิจ
ปญฺญาธิฏฺฐาโน	ปัญญาทิดถาโน	ควรมีปัญญาเป็นหลักมั่นอยู่ในใจ
ปญฺญาปมาณํ กถิตวากฺยํ	ปัญญาปะมานัง กะถิตะวาก-กะยัง	คำพูด ย่อมบ่งบอกถึงสติปัญญาของผู้พูด
สุขํ ปปฺโปติ ปณฺฑิโต	สุขัง ปัปโปติ ปันดิโต	ทำงานอย่างฉลาดแยบคาย ผลย่อมสำเร็จสมหมาย
อตฺโถ อตฺถสฺส นกฺขตฺตํ	อัดโถ อัดถัดสะ นักขัดตัง	ประโยชน์ คือฤกษ์ดีในตัวมันเอง
ปญฺญา หิ เสฎฺฐา กุสลา วทนฺติ	ปันยา หิ เสดถา กุสะลา วะทันติ	ปราชญ์ว่า ปัญญาประเสริฐที่สุด
ปญฺญา เจนํ ปสาสติ	ปันยา เจนัง ปะสาสะติ	ปัญญาเป็นเครื่องปกครองคน
โยคา เว ชายเต ภูริ	โยคา เว ชายะเต ภูริ	ปัญญา ย่อมเกิดขึ้นเพราะการฝึกฝน
ปญฺญายตฺถํ วิปสฺสติ	ปันยายัดถัง วิปัดสะติ	ผู้ฉลาดย่อมเห็นแจ้งความจริง ด้วยปัญญา
อปฺปตฺโต โน จ อุลฺลเป	อัปปัตโต โน จะ อุลละเป	เมื่อความสำเร็จยังไม่มาถึง ไม่พึงพูดโอ้อวด
อนตฺเถ น ยุตฺโต สิยา	อะนัดเถ นะ ยุดโต สิยา	ไม่พึงขวนขวายในสิ่งที่ไม่เป็นประโยชน์

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดเพียร
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
ขนฺตี ปรมํ ตโป ตีติกฺขา	ขันตี ปะระมัง ตะโป ตีติกขา	ขันติคือความอดทนเป็น ความเพียรอย่างยิ่ง
ตํ เว ภทฺเทกรตฺโตติ	ตัง เว พัดเทกะรัดโตติ	คนที่ขยัน วันแต่ละวันคือวันโชคดี
หิยฺโยติ หิยฺยติ โปโส ปเรติ	หิยโยติ หิยยะติ โปโส ปะเรติ	คนที่ผัดวันประกันพรุ่ง มีแต่ความเสื่อม
น หิยติ สจฺจปรกฺกโม มุนิ	นะ หิยะติ สัดจะปะรักกะโม มุนิ	คนมีความรู้ บากบั่นและจริงจัง ย่อมไม่ตกต่ำ
กมฺมํ ทฬฺห กินฺติ กโรมิทานิ	กัมมัง ทันหะ กินติ กะโรมิทานิ	ควรตั้งใจให้มั่นว่า เดี๋ยวนี้เราจะทำการงานอะไร
วายมสฺสุ สกิจฺเจสุ	วายะมัดสุ สะกิดเจสุ	จงพยายามในหน้าที่ของตน
อชฺเชว กิจฺจมาตปฺปํ	อัดเชวะ กิดจะมาตับปัง	จงรีบทำความเพียรเสียแต่ในวันนี้
กยิรา เจ กริยาเถนํ	กะยิรา เจ กะริยาเถนัง	ถ้าจะทำ ก็ควรทำให้จริง
อนิพฺพินฺทิยการิสฺส สมฺมทตฺโถ วิปจฺจติ	อะนิบพินทิยะการิดสะ สัมมะทัดโถ วิปัดจะติ	ทำเรื่อยไป ไม่ท้อถอย ย่อมสำเร็จสมหมาย
นิปฺผนฺนโสภิโน อตฺถา	นิบผันนะโสภิโน อัดถา	ประโยชน์จะงดงาม ต่อเมื่อประสบผลสำเร็จ
อตฺถา อจฺเจนฺติ มาณเว	อัดถา อัดเจนติ มานะเว	ประโยชน์ย่อมล่วงเลยผู้ที่ละทิ้งการงาน
วายเมเถว ปุริโส ยาว นิปฺปทา	วายะเมเถวะ ปุริโส ยาวะ นิปปะทา	เป็นคนควรพยายามเรื่อยไปจนกว่าประสบผล
สกมฺมุนา โหติ ผลูปปตฺติ	สะกัมมุนา โห-ติ ผะลูปะปัดติ	ผลสำเร็จ ย่อมมีได้ด้วยการกระทำของตน
อตฺตานํ ทมยนฺติ สุพฺพตา	อัดตานัง ทะมะยันติ สุบพะตา	ผู้ประพฤติดีย่อมฝึกตน
กาลานุรูปํว ธุรํ นิยุญเช	กาลานุรูปังวะ ทุรัง นิยุนเช	พึงทำการงาน ให้เหมาะสมกับเวลา
อโมฆํ ทิวสํ กยิรา	อะโมคัง ทิวะสัง กะยิรา	เวลาแต่ละวัน อย่าให้ผ่านไปเปล่า
รตฺโย อโมฆา คจฺฉนฺติ	รัดโย อะโมคา คัดฉันติ	อย่าให้คืนวันผ่านไปเปล่า

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดมิตร
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
อาปทาสุ ถาโม เวทิตพฺโพ	อาปะทาสุ ถาโม เวทิตับโพ	กำลังใจจะรู้ได้เมื่อมีอันตราย
สนฺโต สตฺตหิเต รตา	สันโต สัดตะหิเต ระตา	คนดี ชอบช่วยเหลือเกื้อกูลคนอื่น
สพฺเพสํ สหิโต โหติ	สับเพสัง สะหิโต โหติ	คนดีบำเพ็ญประโยชน์แก่คนทั้งปวง
สพฺเพ ตรติ มิตฺตานํ น ทุพฺภติ	สับเพ ตะระติ มิดตานัง นะ ทุบพะติ	ผู้ไม่ประทุษร้ายมิตร ย่อมผ่านพ้นศัตรูทั้งปวงได้
สพฺพตฺถ ปูชิโต มิตฺตานํ น ทุพฺภติ	สับพัดถะ ปูชิโต มิดตานัง นะ ทุบพะติ	ผู้ไม่ประทุษร้ายมิตร ย่อมมีผู้ยกย่องในทุกๆ ที่
นตฺถิ วิชฺชาสมํ มิตฺตํ	นัดถิ วิดชาสะมัง มิดตัง	ไม่มีมิตรใดเสมอด้วยวิชาความรู้

พุทธศาสนสุภาษิตหมวดไม่ประมาท
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
น กิเรว สาธุ อติเวลภาณี	นะ กิเรวะ สาธุ อะติเวละพานี	การพูดเกินขอบเขต ไม่เกิดผลดี
ขยา ปโทสา ชายนฺติ	ขะยา ปะโทสา ชายันติ	จากความเสื่อม ย่อมเกิดโทษ
กิจฺจกโร สิยา น จ มชฺเช	กิดจะกะโร สิยา นะ จะ มัดเช	ทุกคนควรทำหน้าที่ของตน และไม่ควรประมาท
ปุริสกิจฺจานิ น ปจฺฉานุตปฺปติ	ปุริสะกิดจานิ นะ ปัดฉานุตัปปะติ	เมื่อทำหน้าที่สมบูรณ์แล้ว ไม่ควรร้อนใจในภายหลัง
กาลาคตญฺจ น หาเปติ อตฺถํ	กาลาคะตันจะ นะ หาเปติ อัดถัง	เมื่อประโยชน์มาถึงแล้ว อย่าปล่อยให้ล่วงไปเปล่า
กตสฺส นตฺถิ ปฏิการํ	กะตัดสะ นัดถิ ปะติการัง	สิ่งที่ทำแล้ว จะทำกลับคืนไม่ได้

พุทธศาสนสุภาษิตหมวดวาจา
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
โมกฺโข กลฺยาณิยา สาธุ	โมกโข กัลยานิยา สาทุ	กล่าววาจางาม ย่อมทำประโยชน์ให้สำเร็จ
สาธุ วาจาย สํวโร	สาธุ วาจายะ สังวะโร	การสำรวมทางวาจาเป็นการดี
ยถาวาที ตถาการี	ยะถาวาที ตะถาการี	คนจริงพูดอย่างใด ทำอย่างนั้น
นาภาสมาเน ชานนฺติ พาเลหิ ปณฺฑิตํ	นาภาสะมาเน ชานันติ พาเลหิ ปันดิตัง	คนเราเมื่อยังไม่พูด ก็ไม่มีใครรู้ว่าเป็นพาลหรือบัณฑิต
วาจํ มุญเจยฺย กลฺยาณึ	วาจัง มุนเจยยะ กัลยานิง	ควรกล่าวแต่วาจามีประโยชน์
สณฺหํ คิรํ อตฺถวตึ ปมุญเจ	สันหัง คิรัง อัดถะวะติง ปะมุนเจ	ควรกล่าววาจาไพเราะ ที่มีประโยชน์
สจฺเจนาลิกวาทินํ	สัจเจนาลิกะวาทินัง	พึงชนะคนพูดปด ด้วยคำจริง
สมฺมุขา นาติขีณํ ภเณ	สัมมุขา นาติขีนัง ภะเน	ไม่ควรกล่าวคำล่วงเกินต่อหน้า
รโห วาทํ น ภาเสยฺย	ระโห วาทัง นะ พาเสยยะ	ไม่ควรกล่าววาทะลับหลัง
อตฺตา ชานาติ สจฺจํ วา ยทิ วา มุสา	อัดตา ชานาติ สัดจัง วา ยะทิ วา มุสา	อะไรจะจริงหรือเท็จ ตนก็ย่อมจะรู้เอง

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดศีล
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
สีลํ กิเรว กลฺยาณํ	สีลัง กิเรวะ กัลยานัง	การมีศีลนั่นแหล่ะ เป็นความดี
สุโข ปุญฺญสฺส อุจฺจโย	สุโข ปุนยัดสะ อุดจะโย	การสร้างสมความดี นำสุขมาให้
กมฺมุนา โหติ พฺราหฺมโณ	กัมมุนา โหติ พราหมะโน	คนเราจะดี เพราะการกระทำ
อภิตฺถเรถ กลฺยาเณ	อะพิดถะเรถะ กัลยาเณ	ควรใฝ่หาแต่ความดี
สาธุ ปาเปน ทุกฺกรํ	สาธุ ปาเปนะ ทุกกะรัง	ความดี คนชั่วทำยาก
สุกรํ สาธุนา สาธุ	สุกะรัง สาธุนา สาธุ	ความดี คนดี ทำง่าย
ปุญฺญํ โจเรหิ ทูหรํ	ปุนยัง โจเรหิ ทูหะรัง	ความดี โจรขโมยลักพาไปไม่ได้
สยํ กตานิ ปุญญานิ ตํ ธนํ	สะยัง กะตานิ ปุนยานิ ตัง ทะนัง	ความดีที่ทำตนเองไว้ จะเป็นทรัพย์ติดตามตนไป
กตญฺจ สุกตํ เสยฺโย	กะตันจะ สุกะตัง เสยโย	ทำความดีไว้ ย่อมดีกว่า
คุณวา จาตฺตโน คุณํ	คุนะวา จาดตะโน คุนัง	ผู้มีความดี จงรักษาความดีของตนไว้
เมตฺตา ภาเวตพฺพา พฺยาปาทสฺส	เมดตา ภาเวตับพา พะยาปาทัดสะ	พึงเจริญเมตตา เพื่อละความพยาบาท
น ปเรสํ กตากตํ	นะ ปะเรสัง กะตากะตัง	ไม่ควรจ้องธุระที่คนอื่นทำแล้ว และยังไม่ได้ทำ
สีลํ กวจมพฺภุตํ	สีลัง กะวะจะมับพุตัง	ศีล เป็นเกราะคุ้มกันอย่างอัศจรรย์
สีลํ อาภรณํ เสฎฺฐํ	สีลัง อาภะระนัง เสดถัง	ศีลเป็นอาภรณ์อันประเสริฐ

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดสติ
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
จิตฺตสฺส ทมโถ สาธุ	จิดตัดสะ ทะมะโถ สาทุ	การฝึกจิต เป็นการดี
กาลญฺจ ญตฺวาน ตถาวิธสฺส	กาลันจะ ยัดตะวานะ ตะถาวิทัดสะ	คนฉลาด พึงรู้จักเวลาควร ไม่ควร
สติมโต สุเว เสยฺโย	สะติมะโต สุเว เสย-โย	คนมีสติ ย่อมดีขึ้นทุกวัน
สมฺปชญฺญํ อตฺถาย สํวตฺตติ	สัมปะชันยัง อัดถายะ สังวัดตะติ	ความรู้สึกตัวอยู่เสมอ มีประโยชน์ยิ่งใหญ่
นิสมฺม กรณํ เสยฺโย	นิสัมมะ กะระนัง เสยโย	ใคร่ครวญก่อนแล้วจึงทำดีกว่า
อนาคตํ ปฏิกยิราถ กิจฺจํ	อะนาคะตัง ปะติกะยิราถะ กิดจัง	เตรียมกิจสำหรับอนาคตให้พร้อมไว้
มนฺโท ปจฺฉานุตปฺปติ	มันโท ปัดฉานุตัปปะติ	ทำงานโดยผลีผลาม จะเดือดร้อน ในภายหลัง
ปฏิสงฺขานพลา พหุสฺสุตา	ปะติสังขานะพะลา พะหุดสุตา	ผู้ที่ฟังมาก ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ
รกฺขมาโน สโต รกฺเข	รักขะมาโน สะโต รักเข	ผู้ที่รักษา ควรมีสติรักษา
สติมโต สทา ภทฺทํ	สะติมะโต สะทา พัดทัง	ผู้มีสติ เท่ากับมีสิ่งนำโชคตลอดเวลา
สติมา สุขเมธติ	สะติมา สุขะเมทะติ	ผู้มีสติ ย่อมมีความสุข
รกฺเขยฺยานาคตํ ภยํ	รักเขยยานาคะตัง ภะยัง	พึงป้องกันภัยที่ยังไม่มาถึง
โยนิโส วิจิเน ธมฺมํ	โยนิโส วิจิเน ธัมมัง	พึงพินิจพิจารณาเรื่องราวโดยรอบคอบ
สงฺเกยฺย สงฺกิตพฺพานิ	สังเกยยะ สังกิตัพพานิ	พึงระแวง สิ่งที่ควรระแวง
สติ เตสํ นิวารณํ	สะติ เตสัง นิวาระนัง	มีสติ ป้องกันเหตุร้ายๆได้
นาสฺมเส อลิกวาทิเน	นาดสะมะเส อะลิกะวาทิเน	ไม่ควรไว้วางใจ ในคนพูดพล่อย
สติ สพฺพตฺถ ปตฺถิยา	สะติ สับพัดถะ ปัดถิยา	สติ จำเป็นต้องใช้ในทุกๆที่
สติ โลกสฺมิ ชาคโร	สะติ โลกัดสะมิ ชาคะโร	สติ ทำให้ตื่นตัวอยู่ในโลก
มา จ สาวชฺชมาคมา	มา จะ สาวัดชะมาคะมา	อย่าทำการงาน ที่มีโทษเลย

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดสามัคคี
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
ภูตํ เสสํ ทยิตพฺพํ	ภูตัง เสสัง ทะยิตัพพัง	คนทุกคน ควรเกื้อกูลกัน
สมคฺคานํ ตโป สุโข	สะมัคคานัง ตะโป สุโข	ความเพียรพยายามเพื่อสามัคคีกัน ให้เกิดความสุข
สมคฺคานํ สขิลา โหถ	สะมัคคานัง สะขิลา โหถะ	จงสามัคคี มีน้ำใจดีต่อกันเถิด
นานาทิฎฺฐิเก นานยิสฺสสิ เต	นานาทิดฐิเก นานะยิดสะสิ เต	ต่างคนต่างความเห็น จะให้เห็นเหมือนกันหมดไม่ได้

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดสุข
คำบาลี	คำอ่าน	คำแปล
อปฺปิจฺฉตา อตฺถาย สํวตฺตติ	อับปิดฉะตา อัดถายะ สังวัดตะติ	ความมักน้อย มีประโยชน์อันยิ่งใหญ่
ปาปานํ อกรณํ สุขํ	ปาปานัง อะกะระนัง สุขัง	การไม่ทำความชั่ว ให้เกิดความสุข
น โหติ สุขํ ทุกฺกฏการินา	นะ โหติ สุขัง ทุกกะตะการินา	หมวดปัญญา
อุปสมาธิฏฺฐาโน	อุปะสะมาทิดถาโน	ควรมีความสงบใจเป็นหลักมั่นอยู่ในใจ
จิตฺตํ ทนฺตํ สุขาวหํ	จิดตัง ทันตัง สุขาวะหัง	จิต ที่ฝึกดีแล้ว นำสุขมาให้
อตฺตา หิ ปรมํ ปิโย	อัดตา หิ ปะระมัง ปิโย	ตนแลเป็นที่รักอย่างยิ่ง
ญาโต อตฺโถ สุขาวโห	ญาโต อัดโถ สุขาวะโห	ประโยชน์ที่รู้จักแล้ว ย่อมนำสุขมาให้
สุขา สทฺธา ปติฏฺฐิตา	สุขา สัทธา ปะติดฐิตา	ศรัทธาที่มั่นคงแล้ว นำสุขมาให้
ตญฺจ กมฺมํ กตํ สาธุ	ตันจะ กัมมัง กะตัง สาธุ	สิ่งที่ทำแล้วไม่เดือดร้อนในภายหลัง สิ่งนั้นดี
ฉนฺทานิทานานิ ปิยานิ โลเก	ฉันทานิทานานิ ปิยานิ โลเก	สิ่งเป็นที่รักในโลกนี้ เพราะมีความพอใจเป็นเหตุ
สพฺพํ อิสฺสริยํ สุขํ	สับพัง อิดสะริยัง สุขัง	อิสรภาพทุกอย่าง เป็นความสุข

พุทธศาสนสุภาษิต หมวดกรรม
คำเขียน	คำอ่าน	คำแปล
ขนฺติ สาหสวารณา	ขันติ สาหะสะวาระณา	ความอดทนห้ามไว้ได้ซึ่งความ ผลุนผลัน
มนาโป โหติ ขนฺติโก	มะนาโป โหติ ขันติโก	ผู้มีความอดทน ย่อมเป็นที่ชอบใจ ของคนอื่น
น ปเรสํ วิโลมานิ	นะ ปะเรสัง วิโลมานิ	ไม่ควรใส่ใจคำแสลงหูของผู้อื่น
ขนฺติ หิตสุขาวหา	ขันติ หิตะสุขาวะหา	ความอดทนนำมาซึ่งประโยชน์สุข